برآورد ریسک بازار یک سبد سرمایه گذاری بر مبنای مدل ارزش در معرض خطر (VaR)

   با توجه به تغییرات مداوم در عوامل محیطی و سیستم‌های اقتصادی، هر روز ریسک‌های مختلفی بر ساختار مالی مؤسسات بازرگانی اثر می‌گذارد (راعی و سعیدی، 1383،58) . روند فزاینده پدیده جهانی شدن بازارهای مالی و بین‌المللی شدن اقتصاد، نوآوری‌های مالی و خلق ابزارهای جدید مالی، همچنین رشد سرسام آور فراورده‌های مشتقه، درک اثر تغییر شرایط بازار در موقعیت بنگاه‌های اقتصادی را پررنگتر از گذشته جلوه داده و ریسک بازار را در کانون توجه بازیگران بازار قرار داده است. ریسک بازار، ریسکی است که منشائ آن بازار است و خود شامل طیفی از ریسک‌هاست؛ مانند ریسک قیمت کالاها و سهام، ریسک رونق و رکود بازار، ریسک نرخ ارز و غیره. در این تحقیق به دنبال پاسخ به این سؤال هستیم که چگونه می‌توان ریسک بازار یک سبد سرمایه‌گذاری با استفاده از مدل ارزش در معرض خطر (VaR) برآورد کرد. این تحقیق بر مبنای هدف، از نوع کاربردی و بر اساس نحوه گردآوری داده‌ها از نوع همبستگی (توصیفی) است. ارزش در معرض خطر معیاری آماری برای محاسبه ریسک، خصوصاً ریسک بازار است و عبارت است از حداکثر زبان احتمالی یک سبد سرمایه‌گذاری در افق زمانی معین و سطح اطمینانی مشخص. در این مقاله ابتدا اهمیت مدیریت ریسک مورد توجه قرار گرفته، سپس اهمیت و جایگاه ریسک بازار در بازار مالی کشور بیان می‌گردد. در همین راستا به معرفی ابزاری کارا جهت مدیریت ریسک بازار یک سبد اوراق بهادار خواهیم پرداخت و در نهایت میزان ارزش در معرض خطر سبد سهام بورسی یک شرکت سرمایه گذاری را به عنوان نمونه موردی محاسبه خواهیم کرد. نتایج تحقیق در سطح اطمینان مورد نظر حاکی از آن است که هفت درصد از سرمایه پورتفوی مورد نظر معادل یازده میلیارد ریال در معرض خطر قرار دارد. از آنجا که این شاخص، مبلغ سرمایه در معرض خطر شرکت را همراه با درجه اطمینان به نتایج مشخص می‌کند برای مدیران عالی شرکت جهت تعدیل و بهینه کردن پورتفوی خود بسیار مناسب‌تر از نسبت‌ها و فرمول‌های پیشین است.